بررسی تجربه زیسته آموزگاران دوره ابتدایی از وظایف معلم به‌مثابه فیلسوف –معلم

هدف این پژوهش شناخت تجربهفیلسوف - معلمی بر اساس تجارب آموزگاران دوره ابتدایی است. مطالعه از نوع کیفیبوده و با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام‌شده است. جامعه‌ی تحقیق شامل کلیهمعلمان دوره ابتداییشهر ایذه است. البته حجم نمونهاز ابتدا تعیین نشده است، بلکه بر اساس اصل اشباع داده‌ها و ته کشیدن اطلاعات درمطالعات کیفی پس از جمع‌آوری داده از 40 مورد به دست آمد؛ بنابراین نمونه‌گیری به‌صورتهدفمند انجام‌شده و شامل 40 نفر از معلمان می‌شود که با آن‌ها مصاحبه شد. ابزارجمع‌آوری داده‌ها مصاحبه‌هایی نیمه سازمان‌یافته است. داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها بااستفاده از روش پدیدارشناسی ون منن تجزیه‌وتحلیل شد. سپس درون‌مایه‌های این مطالعه در 4 مضموناصلی استخراج و طبقه‌بندی شدند. یافته‌های تحقیق شامل 20 درون‌مایه بود که درمضمون اول با عنوان وظایف عمده معلم؛ 7 درون‌مایه شامل: تعیین هدف‌، برقراری رابطهدوستانه، توجه به تفاوت‌های فردی، ایجاد انگیزه، تقویت روحیه‌ی گروهی، تقویت مسئولیت‌پذیری،ارزیابی دانش‌آموزان مشخص شدند. در مضمون دوم به نام پرورش تفکر انتقادی؛ 5 درون‌مایهکه عبارت‌اند از: ایجاد محیطی چالشی، طرح سؤال یا مسئله، ایجاد فرصت برای تفکر و تأمل،انتقاد کردن و انتقادپذیری و روش مشارکتی قرار گرفتند. در مضمون سوم با عنوانپرورش تفکر خلاق؛ 6 درون‌مایه که عبارت‌اند از روش کشفی، ایجاد فرصت برایفعالیت‌های عملی، تشویق دانش‌آموزان خلاق، الگوهای خلاق، سؤالات خلاقانه ایجاد حسکنجکاوی مشخص شدند و در مضمون چهارم به نام تعمیق دانش نیز 2 درون‌مایه که عبارت‌انداز: تحقیق و پژوهش و وسایل کمک‌آموزشی قرار گرفتند. ازآنجاکه معلم با شرایط واقعیآموزش سروکار دارد و نسبت به علایق، خواسته‌ها و توانایی‌های دانش‌آموزان آگاهینسبی دارد، بنابراین می‌تواند زمینه را برای ایجاد فرایند آموزش و یادگیری خودجوشو پرسشگرانه فراهم کند. همچنین اگر معلم بخواهد که در آموزش تفکر موفق شود، بایدهمانند یک فیلسوف – معلماز همه‌ی عوامل مؤثر در تقویت و پرورش تفکر خلاق و منطقی دانش‌آموز بهره‌مند شود.